Kỹ thuật tách chiết lan đạt chuẩn, tỷ lệ thành công cao
Kỹ thuật tách chiết lan – Một số giống lan có đặc điểm sinh trưởng mạnh hay các giống lan đa thân, đơn thân, lan rừng sau một thời gian dài chăm sóc chúng phát triển nhiều các cành, chồi non khi đó diện tích chậu trồng không đủ cho lan phát triển. Lúc này người trồng lan cần phải tiến hành tách chiết bớt cành sang chậu trồng mới. Nhưng khá nhiều người chưa biết cách tách chiết cành làn đạt chuẩn khiến tỷ lệ thành công không cao, lan bị chết sau thời gian sau khi tách chiết cành. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết các bước tách chiết cành ở lan đạt chuẩn.
Sau một thời gian sinh trưởng, một số loài phong lan có tính sinh sản mạnh khi được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, nhiệt độ, độ ẩm thích hợp cho sự phát triển của hoa lan chúng sẽ cho ra rất nhiều cành, chồi non. Lúc này diện tích của chậu trồng lan không đủ cũng như các chất dinh dưỡng có trong giá thể không cung cấp đủ cho nhu cầu của hoa lan. Do đó, trong trường hợp này người trồng lan phải tiến hành tách bớt cành, chuyển sang chậu trồng mới, cung cấp giá thể giàu dinh dưỡng cho lan phát triển.
Kỹ thuật tách chiết cành lan đa thân, lan đơn thân, lan rừng đạt chuẩn
Kỹ thuật tách chiết cành lan đa thân đúng
Nhóm lan đa thân sinh trưởng và phát triển liên tục khi được cung cấp môi trường sống, dinh dưỡng hợp lý. Khi tách chiết lan đa thân cần tách chiết lan sao cho mỗi bụi lan có 3-5 giả hành. Một số loại lan đa thân có thể phân chia số lượng giả hành ít hơn từ 3-4 giả hành. Nhưng theo những người có kinh nghiệm, số giả hành trong mỗi bụi càng nhiều càng tốt vì sẽ đảm bảo các bụi lan sau khi tách chiết mau chóng phục hồi, ra rễ mới.
Thời điểm tách chiết lan đa thân
Thời điểm tiến hành tách chiết lan đa thân là sau khi hoa tàn hoặc trong mùa hè những ngày mát mẻ, nhiệt độ không quá cao, không tiến hành tách chiết lan vào cuối mùa thu hoặc mùa đông. Chỉ tiến hành tách chiết cành lan đa thân khi chúng đã phát triển đến mức chật cả chậu trồng, thân và rễ của lan mọc lộn xộn, đan xen vào nhau hoặc người trồng muốn chia tách một phần chậu lan để tặng, bán nhân giống.
Dụng cụ chuẩn bị tách chiết lan đa thân
+ Dao sắc đã được khử trùng
+ Giá thể trồng phù hợp với giống lan hoặc có thể lựa chọn giá thể trồng lan trộn sẵn
+ Chậu trồng lan đã được rửa sạch, phơi khô đối với chậu mới, các chậu cũ tái sử dụng lại nên rửa sạch, khử khuẩn
+ Cồn, bật lửa, kìm cắt cây, móc, thuốc xử lý vết cắt,…
Các bước tách chiết cành lan đa thân
Bước 1: Tháo móc treo chậu trồng ra, tưới nước đẫm chậu trồng hoặc ngâm cả chậu trồng lan trong nước vài phút cho đến khi rễ lan mềm
Bước 2: Đặt chậu nằm ngang, nắm tay nhẹ vào phần gốc kéo mạnh để cả bụi lan ra khỏi chậu trồng. Nếu rễ lan bám chặt quá có thể dùng dan sắc khoang nhẹ 1 vòng xung quanh mép chậu để cắt đứt hoàn toàn những rễ bám chắc vào thành chậu
Bước 3: Dùng tay móc hết các giá thể cũ còn bám vào gốc cây, rửa sạch gốc rễ để loại bỏ chất trồng cũ, cắt bỏ rễ già đã bị khô chết, giữ lại rễ còn tốt và cắt ngắn chỉ để dài 5 – 6cm
Bước 4: Dùng dao sắc, kéo đã khử trùng cắt tách mỗi bụi ra thành nhiều phần, mỗi phần tách để khoảng 3-5 thân, 2-3mắt mầm ngủ, dùng vôi bôi vào chỗ vết cắt để vết cắt không bị hư thối, hạn chế vi khuẩn, nấm tấn công
Bước 5: Những phần lan mới tách chiết ra vệ sinh sạch sẽ ngay, cắt bỏ rễ bị thối, hỏng, xả sạch dưới vòi nước để ráo, bôi vôi vào các chỗ cắt, để chỗ mát sau 01-02 ngày thì tiến hành trồng lại
Bước 6: Chậu trồng nên sử dụng chậu trồng bằng đất nung có nhiều lỗ để thoát nước, rễ lan đeo bám, kích thước chậu trồng tùy theo độ lớn của nhánh lan. Đất trồng nên sử dụng than củi, xơ dừa, đá núi lửa, mùn gỗ,…hoặc có thể sử dụng giá thể trộn sẵn, tự phối trộn giá thể trồng lan.
Bước 7: Dưới đáy chậu trồng xếp than vào chậu trồng thứ tự to dưới, nhỏ trên, xếp than theo chiều thẳng đứng, kê một miếng xốp nhỏ dưới gốc lan không cho tiếp xúc trực tiếp với than củi. Khi đặt lan vào trong chậu đặt cây lan ở gần mép chậu và xoay hướng mọc của cây lan con vào giữa để sau này cây lan con mọc dần về phía giữa chậu. Phủ một lớp mỏng xơ dừa hay dớn sợi lên phía trên lớp than để giữ ẩm cho lan.
Bước 8: Sau khi trồng xong di chuyển chậu trồng lan vào chỗ râm mát 50-60% ánh sáng, không tưới trong vòng 7-10 ngày đầu, độ ẩm cao, tưới nước có thể sử dụn phân hoặc phun phân bón lá Atonic, Bayfolan, Grow more (loại 30 – 10 – 10) và thuốc kích thích ra rễ Rootone.
Hoặc pha B1 loãng khoảng 1cc/1lít phun sương hàng tuần cho cây nhanh ra rễ, khi cây ra nhiều rễ rồi thì có thể bổ sung thêm dớn cọng trên bề mặt, dùng phân 30-10-10 và B1 pha loãng 1/4-1/2 liều lượng chỉ định bón hàng tuần. Khi cây hoàn chỉnh 1 tép mới thì đổi sang phân NPK 20-20-20 nên pha loãng hơn hướng dẫn và bón định kỳ.
Bước 9: Sau một thời gian, lan bắt đầu ra rễ non di chuyển chậu ra chỗ có ánh sáng và chăm sóc cẩn thận, bổ sung dinh dưỡng, nước tưới đầy đủ cho lan phát triển
Kỹ thuật tách chiết lan đơn thân
Thời điểm tách chiết lan đơn thân
Thời điểm tốt nhất để tiến hành tách chiết lan đơn thân chính vào thời điểm khi cây được 8-10 tháng tuổi, có nhiều tầng rễ, cây phát triển đến mức chật cả chậu trồng, thân và rễ của lan mọc lộn xộn, đan xen vào nhau, tách chiết để bán lan giống,…
Dụng cụ chuẩn bị tách chiết
+ Dao sắc đã được khử trùng
+ Giá thể trồng phù hợp với giống lan hoặc có thể lựa chọn giá thể trồng lan trộn sẵn
+ Chậu trồng lan đã được rửa sạch, phơi khô đối với chậu mới, các chậu cũ tái sử dụng lại nên rửa sạch, khử khuẩn
+ Cồn, bật lửa, kìm cắt cây, móc, thuốc xử lý vết cắt,…
+ Giống lan đơn thân
Các bước tách chiết lan đơn thân
Bước 1: Khử trùng dụng cụ kéo, dao sắc, cắt ngang phần gốc chỉ để lại ít nhất từ 1-2 đôi lá gần gốc lan đơn thân, phần ngọn đảm bảo có 2-3 tầng rễ. Một số giống lan như Mokara, Vanda chỉ khi cây cao khoảng 0,8-1m mới tiến hành cắt chiết
Bước 2: Phần ngọn lan đơn thân sau khi cắt nhúng vào dung dịch thuốc trừ nấm Benlat C 1/2000 và dung dịch kích thích ra rễ NAA (Naphtalen Acetic Acid) 0,5ppm
Bước 3: Đem trồng phần ngọn lan đơn thân vào giá thể trồng lan trộn sẵn hoặc phối trộn giá thể trồng lan theo tỷ lệ, hoặc trồng lên luống.
Bước 4: Di chuyển chậu lan vừa tách chiết vào chỗ râm mát, độ ẩm cao. Tiến hành tưới nước và phân bón để kích thích lan ra rễ, lá non
Bước 3: Dùng thuốc xử lý vết cắt hoặc vôi vào phần gốc mới cắt, sau một thời gian sẽ mọc 1-3 tược (chồi) mới gần chỗ cắt. Có thể tiến hành thay thế giá thể mới, chậu mới để bổ dung thêm dinh dưỡng cho cây phát triển.
Kỹ thuật tách chiết lan rừng
Lan rừng có tính sinh sản mạnh, chúng ra nhiều cành, diện tích chậu trồng không đủ cho sự phát triển của lan rừng, chúng cần phải được tách chiết chuyển sang chậu trồng mới, tách bớt cành. Một số giống lan rừng như lan hoàng thảo, tách chiết là một trong những quy trình cần thiết nhằm duy trì nếu không tách chiết sau nhiều năm cây bị già yếu dần, chất lượng hoa kém.
Thời điểm tách chiết lan rừng
Thời điểm tiến hành tách chiết lan rừng là sau khi hoa tàn hoặc trong mùa hè, những ngày mát mẻ, nhiệt độ không quá cao, mùa xuân, độ ẩm cao, thời tiết mát mẻ dễ chịu, không tiến hành tách chiết lan vào cuối mùa thu hoặc mùa đông. Chỉ tiến hành tách chiết cành lan đa thân khi chúng đã phát triển đến mức chật cả chậu trồng, thân và rễ của lan mọc lộn xộn, đan xen vào nhau hoặc người trồng muốn chia tách một phần chậu lan để tặng, bán nhân giống, các cây con yếu hơn, rễ đã già bám nhiều vào giá thể,…
Dụng cụ chuẩn bị tách chiết lan rừng
+ Dao sắc đã được khử trùng
+ Giá thể trồng phù hợp với giống lan rừng, gỗ lũa,…
+ Chậu trồng lan
+ Cồn, bật lửa, kìm cắt cây, móc, thuốc xử lý vết cắt,…
Các bước tách chiết lan rừng
Bước 1: Hạ chậu lan rừng xuống khỏi giàn treo, tưới nước thật đẫm vào chậu trồng hoặc ngâm chậu trồng trong nước trước khi nhổ lan ra khỏi chậu trồng
Bước 2: Đặt chậu nằm ngang, nắm tay nhẹ vào phần gốc kéo mạnh để cả bụi lan ra khỏi chậu trồng. Nếu rễ lan bám chặt quá có thể dùng dan sắc khoanh nhẹ 1 vòng xung quanh mép chậu để cắt đứt hoàn toàn những rễ bám chắc vào thành chậu
Bước 3: Rửa sạch cây lan rừng, loại bỏ những giá thể cũ hết chất dinh dưỡng, cắt bỏ những phần rễ già, khô, chết, giữ lại phần rễ khỏe mạnh. Khi cắt chỉ giữ mỗi rễ, chỉ giữ lại một đoạn khoảng 5 – 6 cm.
Bước 4: Tiến hành hành tách bụi lan bằng dao sắc nhọn đã khử trùng, mỗi phần tách nên tách khoảng 3-4 thân, 2-3 mắt mầm ngủ, tại vị trí cắt nên dùng bôi bôi hoặc keo để ngăn ngừa nhiễm trùng, hư thối, vi khuẩn, mấm bệnh tấn công vết cắt
Bước 5: Chậu trồng nên sử dụng đất nung nhiều lỗ để hoát nước, tùy thuộc vào độ lớn của nhánh lan được tách mà chọn kích thước cho phù hợp
Bước 6: Khi xếp than gỗ vào chậu theo tứ tự cục lớn dưới đáy chậu, cục nhỏ bên trên, mặt trên cách mép chậu 2 – 3 cm.
Bước 7: Đặt nhánh lan lên lớp mặt than gỗ rồi cố định vào cây ty để ngăn ngã đổ,đặt lan tốt nhất là gần mép chậu, xoay hướng mọc cây con vào giữa. Sau khi đặt lan trong phủ một lớn xơ dừa, dớn, đá núi lửa, vỏ thông lên trên mặt chậu
Bước 8: Di chuyển chậu lan vừa tách chiết vào chỗ râm mát, độ ẩm cao. Tiến hành tưới nước và phân bón để kích thích lan ra rễ. Hoặc pha B1 loãng khoảng 1cc/1lít phun sương hàng tuần cho cây nhanh ra rễ, khi cây ra nhiều rễ rồi thì có thể bổ sung thêm dớn cọng trên bề mặt, dùng phân 30-10-10 và B1 pha loãng 1/4-1/2 liều lượng chỉ định bón hàng tuần
Những lưu ý quan trọng khi tiến hành tách chiết lan
+ Thời điểm tiến hành chiết cành cho lan vào mùa xuân, mùa mưa, thời tiết ấm áp, độ ẩm cao thuận lợi cho lan đâm chồi, mọc rễ, không tiến hành tách chiết lan vào mùa thu, đông
+ Chiết cành lan khi hoa đã tàn và cây đã trồng được 2-3 năm, cây đã phát triển chật chậu trồng, rễ đan xen lẫn nhau,…
+ Sau khi chiết lan cần chăm sóc cẩn thận, sử dụng thuốc kích thích ra rễ, nhưng không nên lạm dụng quá nhiều
+ Trước ki nhổ lan khỏi giá thể trồng nên tưới đẫm nước hoặc ngâm cả chậu trồng vào trong nước
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ: Cách trồng lan trên cây khô